Een zeer oude belasting zijn de ‘Tienden’. Deze heffing die vanaf het ontstaan van Wamel in gebruik geweest moet zijn, bestond erin dat één tiende van de opbrengst als belasting moest worden afgestaan. Uit 1567 is er een beschrijving van de Tienden van het Kapittel van Xanten. Letterlijk staat er: “Tienden des capittels tho Xanten in Maes en Waell durch die verordenten hern Sybert van Eyll, hern Gerhardten ingen Have und my, Adolph Clossen bepalet anno 1567 den 19 Julii…”
Dan worden de Tiendblokken genoemd; als eerste het Biesheuvelblok. Hierbij kan wat verwarring ontstaan. In de polder lag een stuk dat ‘De Biesheuvel’ heette. In de buurt van de Hoge Zevend lagen enkele Bieskampen. Naar deze Bieskampen schijnt dit blok genoemd te zijn. Vertaalt in hedendaags nederlands staat er: Oostwaarts langs de Hoge Zevend (Hoichswidt) naar beneden en in het zuiden begrensd door de Dalensteeg. Aan de westzijde begrensd door de Broeksteeg. Dan in westelijke richting langs de Liestersteeg en dan naar het noorden naast Johan Spaens Wylhelms hofstat’ (de boerderij van J. Spaens Willems), langs de Oude Wei tot de Bandijk in het Noorden.
Moeten we hier misschien “Johan Spaens Wylhelms hofstat” zoeken, die in 1567 genoemd wordt bij de beschrijving van de Tiendblokken ? Het is een foto van de oude boerderij op “De Hucht” aan de Hogeweg. Oorspronkelijk moet het één boerderij geweest zijn, daarvoor werden aanwijzingen gevonden bij de verbouwingen aan dit pand.
Waar de grens langs Johan Spaens hoeve precies gelopen heeft is niet te bepalen. Elders in dit stuk uit Xanten staat: ‘Noch in Bieshoevel Herman die Haes, nu Jelis van Ewickshoff haltende umbtrint twe Hollantse morgen achter dat nonnenkloster…’
De grens tussen Park en Biesheuvelblok lag dus ten oosten van het nonnenklooster dat stond in de huidige Kerkstraat.
Hoogbroek en Liesbroek:
Een overzicht van de Tiendblokken. Gestreept het Biesheuvelblok, daarnaast met rondjes De Park. Beide blokken lopen gedeeltelijk in elkaar over waar de grens onduidelijk is. Het blok met de kruisjes is het Westerveld. Het gestippelde gedeelte Hoogbroeken en Liesbroek; ook hier is over een klein deel niet precies duidelijk waar de grens tussen het Park en dit blok precies liep. Tot slot niet gearceerd de uiterwaarden.
Aan de oostzijde de Hoge Zevend, in zuidelijke richting tot de Kromme Graaf, vandaar naar de Lage Zevend, tot het Schutlaken, dan naar de Stenen brug (dit verliep via de Oude en Nieuwe Wetering tot de Hertogensteeg), vandaar weer noordwaarts om de Besloten Geer heen weer noordwaarts tot de Dalensteeg en dan langs de Dalensteeg tot de Hoge Zevend.
Park:
Oostwaarts begrensd door de Broeksteeg, overgaand in de Hertogensteeg tot de stenen brug, dan westwaarts tot de houten brug (weer langs de wetering op) van de houten brug langs de Kostersteeg op (later de Blindesteeg die uitkwam op de Kostersteeg) naar het noorden, door de Hommelsteeg naar het noorden, tot de Wamelse kerk en dan oostwaarts de Bandijk volgend.
Westerveld:
Van de Wamelse kerk naar het zuiden door de Hommelsteeg, langs de Kostersteeg op tot de Houten brug. Vandaar naar het Schutlaken en dan de Lage Zevend op de scheiding tussen Wamel en Dreumel naar het Noorden tot de Bandijk. Vandaar via de Bandijk tot het Wamelse kerkhof. Hier stuiten we op een belangwekkende aanwijzing. Wetende dat de kerk stond tot waar nu de Stationsstraat ligt, moet het kerkhof dus in westelijke richting van de kerk aan de overkant van de straat gelegen hebben. Daarvoor komen twee percelen in aanmerking: het stuk wat later De Bout genoemd werd of het stuk waar nu het pand `Dorpszicht’ staat.
De Uiterwaarden:
Tot slot worden dan nog de Uiterwaarden als een apart blok genoemd. Deze worden weer verdeeld in `Overweert’ en ‘Nederweert’ , waarbij de scheiding het traject van de Oude Waalsteeg lijkt te zijn. Bij de beschrijving van dit tiendblok is overigens sprake van ‘den Uilinxnest’ . We kwamen deze naam ook tegen bij de beschrijving van het proces over de betaling van de molens van de Molenpolder. Vermoedelijk is hier het veerhuis mee bedoeld. Deze herberg moet minstens enkele eeuwen onder deze naam bekend geweest zijn. Daarom is het bijzonder jammer dat we tijdens het schrijven van dit boek geen enkele afbeelding konden vinden van het laatste veerhuis dat op de oorspronkelijke plaats aan het einde van de Waalsteeg stond. Iets oostelijk van het veerhuis stonden overigens nog meer gebouwen, behorende bij één of twee boerderijen. We kunnen niet genoeg benadrukken, dat juist daar, buiten de huidige zomerkade, een onvervangbaar stukje Wamelse geschiedenis verloren is gegaan. Met name de uiterwaarden herbergen een nauwe verbondenheid met de overzijde van de Waal. Het is namelijk zo, dat niet de gehele uiterwaarden tot Wamel behoorden. Bepaalde stukken waren bijvoorbeeld vrijgesteld van tienden omdat ze tot Echteld behoorden. Maar ook Tiel had in dit stuk Wamel bepaalde rechten.
In het Tielse stadsarchief is nog een schat aan gegevens te vinden over Wamel. Bij het schrijven van dit boek zijn wij niet toegekomen aan een uitgebreid onderzoek hiernaar. Daarvoor ontbrak ons helaas de tijd.