Begraven verleden

De muntvondst in de Stationsstraat

In mei 1974 stootten werkers bij de aanleg van een bushalte in de Stationsstraat een pot in gruizels, die een schat aan samengeklonterde munten bleek te bevatten. Na enig geharrewar kwam de gehele vondst terecht bij het Penningenkabinet om daar gereinigd te worden. Een hele klus, want door het vele koper dat de zilveren munten bevatten (een kwestie van inflatie!) waren de munten in de loop der eeuwen compleet aan elkaar geroest. Uiteindelijk kon dr. H.E. van Gelder vaststellen, dat het hier ging om de grootste vondst van zilveren munten sinds Serooskerke. Daar betrof het 1023 munten, de Wamelse schat bleek te bestaan uit 964 Franse en 4 Nederlandse munten, geslagen in de twaalfde en dertiende eeuw.
Het is nog steeds een unieke vondst, die overduidelijk het vermoeden bevestigt, dat in die tijd in de Lage Landen bijna uitsluitend zwarte Franse `toernozen’ in omloop waren.
Gezegd moet worden, dat de vier Nederlandse munten door hun grotere zuiverheid het langdurig verblijf in de grond het best doorstaan hebben.
Op de vraag hoe de munten daar terecht zijn gekomen zal nooit een afdoend antwoord gegeven kunnen worden. Mogelijkerwijs heeft de toenmalige, zeer welgestelde eigenaar met zoveel contanten op zak de oversteek naar Tiel niet durven wagen en heeft hij de munten daarom verborgen. Waarschijnlijk heeft hij ook nooit geweten, dat zijn bezit een valse munt bevatte, die geheel uit koper bestond, overtrokken met een zilveren laagje. Hoe dan ook, hij is nooit in de gelegenheid geweest om nog van zijn bezit te profiteren. Natuurlijk zijn er ook nog andere mogelijkheden. In eerste instantie zou men denken aan iemand die zijn familiekapitaal op zijn erf begraven had. De plaats waar het gevonden werd is echter niet direct met bebouwing in verband te brengen. Hoewel het niet uitgesloten is, is het niet aannemelijk, omdat er op geen enkele oude kaart sporen van bewoning te vinden zijn en de vondst gedaan werd aan de rand van een perceel dat altijd één geheel geweest is. Hoe de munten daar ook gekomen mogen zijn, voor de twintigste-eeuwse vinders is het plezierig, want het levert veel nieuwe gegevens op.
Van de totale vondst, bestaande uit 12 verschillende soorten koninklijke munten, 18 verschillende soorten feodale munten en zoals gezegd 4 Nederlandse munten, gingen er 109 naar de Gemeente Wamel. De koninklijke munten zijn geldstukken die werden uitgegeven door de Franse koningen, de feodale munten werden uitgegeven door hertogen, abdijen of aartsbisdommen.